- EXARCHUS
- EXARCHUSpraefectus Imp. CP. in Italia. Sedes seu provincia, Exarchatus: cui origo a Iustino Iun. A. C. 567. pulsus a Bellisario, et Narsete Italiâ maxima ex parte Barbaris. Ravenna caput, reliquae urbes Bononia, Imola, Faenza, Foroiulium, Cesenna, Bobia, Ferraria et Adria. Penes hos Papas quoqueve eligendi potestas. Eutychius, Exarcha ultimus, ab Aistulpho, Longobardotum Rege pulsus est, A. C. 752. sed idem a Pipino Exarchatu exutus, qui Romanae sedi illum donavit. Paul. Diaconus, Blondus, Alii: e quibus Blondus delineavit nummos aliquot aereos Ravennenses, quos Ravennae Exarchorum esse vel certe ab iis cusos existimat ac proin Mauricianis subiecit, quo im perante Exarchi isti maxime floruêre, In eorum plerisque imago pectoralis effingitur feminae, caputcoronâ murali exornatae, cum inscr. FELIX RAVENNA. In postica, eiusdem Urbis monogramma describitur R. sc. cui A. implexum est et E. in aliis Aquila cum alis expansis conspicitur Imperii Rom. insigne. Vide Car. du Fresne Dissert. de Infer. Aevi Numismat. n. 74. Alias, in genere Ε῎ξαρχος; Princeps; Ε῎ξαρχοι, Proceres. Ε῎ξαρχοι τῶ φρατριῶν, Duces factionum, apud Cedren. Exarchus Asricae, de Gennadio, apud Gregor. Mag. Ep. 59. et 72. l. 1. Nec semel Exarchi dicuntur Pipinus, et Carolus Martellus Maiores Domus, in Chron. Fontanellensi c. 2. 3. et 9. Idem nomen dignitatis militaris fuisse videtur in vet. Inscr. apud Gruter. p. 287. etc. In Ecelesia Exarchus Dioeceseos, cuius meminit Nicolaus I. Pontif. Rom. Ep. 8. ad Michaelem Imp. dignitas fuit Metropolitanâ minor: cuiusmodi Exarchi tres numerabantur sub Patriarcha C. P. viz, Ephesinus, Caesareensis, et Heracleus, pro Asia nempe min. Ponto et Thracia. Sed et Exarchus dicebatur, minister Patriarchae eiusdem, qui decimas aliosqueve Ecclesiae CP. proventus exigebat atqueve in Conciliis post Patriarcham, et ante Metropolitanos subscribebat, vide Codin. de Offic. c. 1. n. 41. et infra Periodeuta. In Novella Iustiniani Exarchi Monasteriroum occurrunt: Exarchum Regni Burgundiae, et summum Principem Consilii sui, et in omnibus faciendis agendisque suis praecipuum, Heraclium Archiep. Lugdun. instituit Ftidericus Imp. bullâ suâ aur. A. C. 1157. etc. Vide Car. du Fresne Glossar. et Macros Hierolex. Quo sensu Petrum Apost. Ε῎ξαρχον vocent Patres, videbimus infra in Praelocutor. ubi de Exarchi munere apud Salios Romanorum in voce Saliatus.Catalogus Exarchorum Ravennensium.Longinus, praefuit Ann. 16. Samaragdus, missus a Mauritio Imp. A. C. 583. Romanus, ab eodem A. C. 588. Callinicus, similiter A. C. 598. quo ab Imp. revocato, Smaragdus iterum eam dignitatem tenuit, ab A. C. 602. Ioh. Lemigius, a Phoca, illi suffectus est, A. C. 610. Eleutherius, ab Heraclio missus est, A. C. 615. Post quem praefuêre, Isaacus Patricius. Theodorus Calliopa. Olympius. Theodorus Calliopa iterum. Theodorus. Iohannes Platon. Theophylactus. Iohannes Tizocop. Scholasticus. Paulus Patricius. Eutychius Patricius, ab Aistulpho Longobard. Rege pulsus A. C. 752. Vide Sabellicum Ennead. 8. Calvis. Chronolog. Alios.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.